W południowej Polsce – kartofle, w poznańskim pyry lub pyrki czyli ziemniaki. W dzisiejszych czasach, szczególnie w Polsce trudno sobie wyobrazić bez nich tradycyjny obiad. W Polsce występują są zaledwie od trzystu lat. Podobno dotarły do nas po zwycięstwie pod Wiedniem. Za czasów saskich, kiedy to zaczęli się pojawiać niemieccy osadnicy ziemniaki zaczęły wypierać żyto i pszenicę. Niemcy nazywali je kartoflami. Bardzo szybko ziemniak stał się podstawowa potrawą biedniejszej ludności. Ekspansji ziemniaka początkowo sprzeciwiał się kościół, obawiając się, że mąka ziemniaczana będzie lepsza od pszennej i robione z takiej męki opłatki nie będą się nadawały do celów liturgicznych. Obawy jednak okazały się niepotrzebne.
Za czasów Stanisława Augusta z ziemniaków produkowano z powodzeniem okowitę. W czasie wojen napoleońskich plantacje ziemniaków miały zapewnić przetrwanie, gdyż zniszczone przez wojne pola zbożowe nie dały wystarczającego plonu. Ziemniaki w naszej strefie klimatycznej mają odpowiedniejsze warunki niż na południu Europy. Tam są bardziej wodniste i mdłe, natomiast u nas są bardziej aromatyczne i jędrne.
Zdania dietetyków o ziemniakach zmieniały się, podobnie jak i moda na nie. Traktowano je za pożywienie w pełni zaspokajające nasze potrzeby, za skrobiowy wypełniacz, mogący jedynie przysporzyć dodatkowych centymetrów w talii czy w biodrach. Dzisiaj uważa się, że ziemniaki zawierają niewiele białka, ale za to wysokiej jakości, ponadto dostarczają człowiekowi witamin C, Bl i PP i stanowią dobre źródło potasu. Ziemniaki mają także śladowe ilości żelaza, miedzi, cynku, kobaltu i manganu. Przez to, że zawierają potas ziemniaki często stosowane są w diecie osób z z chorymi nerkami, jednak podaje się je wówczas niesolone. Medycyna ludowa zalecała sok z surowych ziemniaków w przypadku choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Ziemniaki pokrojone w plastry można też przykładać na oparzenia i ugryzienia owadów.
Ziemniaki mające zielone plamy bardzo często młode i kiełkujące należy wyrzucić bądź grubo obrać, ponieważ zawierają solaninę – trujący alkaloid, który czasami może wywołać senność lub migrenę.
